Fonds Verstedelijking Almere

In de directe omgeving van het Upcycle Centrum, op het bedrijventerrein de Steiger, wordt het Citylab Stedelijke grondstoffen gerealiseerd. Het Citylab is een gecontroleerde regelluwe testomgeving voor nieuwe economische activiteiten rond het opwaarderen van reststromen.
2022 is het laatste jaar voor dit project, wat betekent dat vooral veel lopende zaken afgerond zullen worden. Er worden geen nieuwe middelen voor 2022 aangevraagd. De verwachting is dat een beperkt deel van de middelen uit 2021 doorgeschoven zullen worden naar 2022 (circa € 0,2 miljoen).  

Na het succes van de eerste competitie ontwerpen we een Upcycle City Competitie 2.0. Door op deze manier de markt uit te dagen circulair te innoveren, blijft Almere vernieuwen. De tweede competitie is gericht op circulair bouwen. Er wordt samengewerkt met de programmalijn Vernieuwend Wonen.
Voor 2022 wordt € 0,65 miljoen aangevraagd. Deze bijdrage is met name bedoeld voor de uitwerking van de competitie en het begeleiden van de winnaar(s) voor het realiseren van het initiatief. Eén van de voorwaarden in de competitie is dat de winnende partij zelf 2/3 van de totale investeringskosten bijdraagt.

In dit project worden lokale en regionale reststromen en afgedankte producten in een lokale kringloop gebracht. Er wordt een sorteerhub gerealiseerd en een circulair ambachtscentrum. Deze zijn geïntegreerd tot één project: Circulair Ambachtscentrum Almere (CAA). Het CAA is een lokaal samenwerkingsverband waar partijen hun handen ineenslaan om regionale grondstoffen, materialen en producten op een zo duurzaam en efficiënt mogelijke wijze te hergebruiken. De bedrijvigheid van een circulair ambachtscentrum biedt kansen voor werkgelegenheid. Met name mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie komen in aanmerking. Het CAA biedt ook kansen voor onderwijsinstellingen. Zo kan gedacht worden aan beroepsbegeleidende leerweg-plekken (BBL), werkervarings-, stage- en afstudeerplekken. MBO-leerlingen leren ambachtelijke vaardigheden onder begeleiding van een werkleider. Studenten van het HBO en de Universiteit voeren (praktijkgerichte) opdrachten en onderzoeken uit naar materiaalstromen, procesverbetering, businesscases, marktkansen, samenwerkingskansen etc.
In totaal wordt voor 2022 € 335.000 aangevraagd. Hiervan is € 15.000 voor het grondstoffendepot, € 230.000 voor het Circulair Ambachtscentrum Almere en € 90.000 voor het lectoraat Innovatie & Groenstedelijke ruimte.

In dit project willen we een plek creëren waar ondernemers, overheid, studenten, docenten en bedrijven het verschil maken door samen te werken.

De doelen van PRICE zijn drieledig:

1. Het versnellen van kennisvalorisatie (benutten van kennis in de praktijk) en innovatie;
2. Het in de praktijk brengen van kennis en competenties voor de arbeidsmarkt;
3. Het ontwikkelen van nieuwe processen, technieken en verdienmodellen met sociale en economische impact.

Om invulling te geven aan deze doelstellingen worden onder meer challenges georganiseerd. Voor deze challenges zijn zes actielijnen geformuleerd: proces, techniek, sociaal, financiën, meetbaarheid en juridisch. Vanuit de actielijnen wordt de Circulaire Innovatie aangejaagd.
Voor 2022 wordt € 0,82 miljoen aangevraagd. De bijdrage is met name voor het locatie onderzoek, het uitvoeren van de challenges en kennisvalorisatie en de programmering op Floriade. In 2022 zal PRICE op Floriade Expo 2022 een groot internationaal seminar organiseren. Het draagt daarmee bij aan de gehele PRICE opgave en verbindt uitkomsten van de PRICE challenges aan de fieldlabs, maakt met bedrijven en overheden belemmeringen in de wet- en regelgeving bespreekbaar en zet aan tot verandering. Cofinanciering wordt geleverd door Windesheim (€ 50.000 per jaar) en ROC Flevoland € 10.000 per jaar).

Binnen het project Stedelijk voedselsysteem willen we voedselverspilling verminderen en stimuleren we lokale voedselvoorziening. Ook zetten we Almere verder op de kaart als kennis- en innovatiestad op het gebied van voedselvraagstukken. Het gaat bij dit project om de hele voedselketen: van productie, distributie tot consumptie. Belangrijke onderwerpen in dit project zijn het voorkomen van afval, het behoud van biodiversiteit, reductie van CO2, gezondheid en dieetverandering. Almere kan zo bijdragen aan oplossingen voor maatschappelijke vraagstukken rond duurzame stedelijke voedselvoorziening, nationaal en internationaal.

Voor 2022 wordt een bijdrage van € 0,58 miljoen aangevraagd en de volgende mijlpalen bereikt:

• Tentoonstelling voedselinnovaties MUFPP (Milan Urban Food Policy Pact) steden tijdens Floriade;
• Sluitende businesscase Boeren voor Buren. Op deze manier wordt de korte keten gestimuleerd en is lokaal geproduceerd voedsel betaalbaar voor een brede groep;
• Realisatie IVN eettuintjes: een project voor meer eetbaar groen bij inwoners (tuinen en balcons);
• Realisatie Groene Loper, een campagne voor een gezonder en duurzamer voedselaanbod in de stad;
• Realisatie Regionale Voedselhub, waarbij Flevolandse voedselproducerende bedrijven in Almere samenwerken in een fysieke hub;
• Ondersteunen ondernemers bij hergebruik organische reststromen;
• Uitvoering communicatie: verdere uitwerking van websites en publiekscampagnes;
• Versterken samenwerking in netwerken om de kernambities tot uiting te brengen.

Via het Energiefonds kunnen bewoners, bedrijven en maatschappelijke organisaties voor hernieuwbare energieprojecten financiering aanvragen in de vorm van een lening. Hierbij werkt de gemeente Almere samen met het Stimuleringsfonds Volkshuisvesting (SVn).
Hier is onder andere het Woningabonnement uit voortgekomen, dat inwoners helpt met het verduurzamen van hun eigen huis. Via het woonabonnement worden de investeringen voor verduurzaming betaald voor de bewoners. Zij regelen samen met aangewezen partners de volledige installatie. Op basis van een gekozen looptijd (10, 15 of 20 jaar) betaalt de bewoner per maand de verbouwing terug.
Het project is nog niet afgerond. Er zullen nog beheerkosten gemaakt worden gedurende de looptijd van de leningen. Voor het jaarprogramma 2022 wordt geen nieuwe aanvraag gedaan.

Ons energiesysteem gaat veranderen. De overgang naar een duurzame elektriciteitsvoorziening biedt uitdagingen. Zo kunnen storingen in het elektriciteitsnet in de toekomst vaker voorkomen. Om de druk op systemen te ontlasten is een betere afstemming van vraag en aanbod belangrijk. Dit heet balanceren. Het uiteindelijk doel is CO2-reductie. Er zijn twee mogelijkheden in beeld:

1. balanceren elektriciteit op buurtniveau;   
2. innovatieve warmte uitwisseling op een bedrijventerrein.

Voor beide opties werken we de haalbaarheid uit. In deze pilots kijken we bijvoorbeeld naar het slim inzetten van auto-accu’s, buurtaccu’s, zonnepanelen en windenergie. De kennis die we opdoen, nemen we mee naar de rest van Almere.

Voor 2022 wordt een bijdrage uit het Fonds Verstedelijking Almere van € 0,16 miljoen aangevraagd voor nader uitwerking van de pilots. De middelen die gereserveerd zijn voor 2021, worden vanwege corona doorgeschoven naar 2022. Het totaal beschikbare budget voor 2022 komt daarmee op € 0,34 miljoen. Hiervan is € 0,12 miljoen bestemd voor de pilot balanceren elektriciteit op buurtniveau en € 0,23 miljoen voor de pilot warmte uitwisseling bedrijventerrein.

Dit project richt zich op de verduurzaming van het warmtenet. Dit programma bouwt voort op lopende studies voor o.a. het aanboren van ultradiepe aardwarmte in Almere. Almere wil een gasloze stad worden. Daarom onderzoeken we de mogelijkheid voor ultradiepe geothermie in Almere. Dieper dan vier kilometer in de aarde kan water een temperatuur van boven de 120 graden hebben. Een natuurlijke bron voor warmte in Almeerse huizen en industrie, en nog helemaal nieuw in Nederland. De komende jaren doen we seismologisch onderzoek (diep in de grond) en proefboringen. Dit project is inmiddels aangesloten bij het programma SCAN (Seismische Campagne Aardwarmte Nederland) van de Rijksoverheid.

Met dit project levert Almere een belangrijke bijdrage aan het aanboren van hernieuwbare en alternatieve energiebronnen. Met de bijdrage vanuit het Fonds Verstedelijking Almere worden de kosten van een projectleider, communicatie en bijdrage aan onderzoeken gedekt. Voor 2022 worden geen nieuwe middelen vanuit het Fonds Verstedelijking Almere gevraagd. In 2022 wordt gebruik gemaakt van het restbudget van 2021.