Fonds Verstedelijking Almere

In 2021 is gewerkt aan een mix van projecten die reeds in uitvoering zijn op basis van jaarprogramma 2017-2021 en nieuwe projecten op basis van het meerjarenprogramma 2021-2025. De verbouwing van het station Almere Centrum is in volle gang, de nieuwbouw Aeres Hogeschool en Food Forum (Flevo Campus) zijn voltooid, en het evenementenstrand bij Almere Poort (Kustzone Poort/Duin) is aangelegd. In 2022 wordt onder meer gewerkt aan de tweede fase van de Esplanade (waterzijde), de eerste 'challenges' van PRICE, de businesscase van het Kunstmuseum, het woningbouwexperiment 'Bouwen door de buurt' en de ontwerpen voor deelgebieden in Almeerderhout.

In 2022 opent de wereldtuinbouwtentoonstelling Floriade Expo haar deuren. Veel projecten hebben direct of indirect een verband met de Expo en/of de gebiedsontwikkeling van de Hortuswijk. Indien van toepassing is bij de sleutelprojecten aangegeven wat de verbinding met de Floriade is. Vanuit alle programmalijnen zullen activiteiten en bijeenkomsten op Floriade Expo georganiseerd worden.

Bij de besluitvorming over het meerjarenprogramma 2021-2025 in de gemeenteraad en de Provinciale Staten, is een motie aangenomen om te onderzoeken of en hoe sport een onderdeel van het meerjarenprogramma kan worden. Dit is in 2021 uitgewerkt en heeft geleid tot een voorstel voor drie nieuwe sleutelprojecten. De Provinciale Staten hebben op 30 juni ingestemd met deze projecten. De gemeenteraad neemt naar verwachting in september een besluit over het toevoegen van deze sleutelprojecten aan het meerjarenprogramma. Bij een positief besluit, kunnen de eerste activiteiten in 2022 plaatsvinden. De projecten zijn onder voorbehoud van instemming van de gemeenteraad opgenomen in dit jaarprogramma.  

Met het vaststellen van de begroting door de gemeenteraad wordt het jaarprogramma 2022 vastgesteld. De uitvoering van projecten uit het jaarprogramma 2022 is onder voorbehoud van goedkeuring van de provinciale bijdrage door de Provinciale Staten van de provincie Flevoland. Zij nemen hierover bij de vaststelling van de provinciale begroting een besluit.

In onderstaande tabel zijn de bijdragen van de partners aan het fonds weergeven. Daarna treft u de fondsaanvragen voor 2022 per programmalijn aan.

bedragen x € 1.000

Het fonds wordt gevoed door gemeente, provincie en Rijk. Bij de verdeling van de middelen over de diverse overheden worden de volgende afspraken gehanteerd:

• De kosten voor de programmaorganisatie Almere 2.0 komen ten laste van de bijdrage van de gemeente Almere.
• De uitgaven voor Floriade Expo 2022 komen ten laste van de specifieke bijdrage van de provincie voor Floriade. Deze bijdrage bedroeg bij aanvang € 10 miljoen.
• Het Rijk draagt haar hele bijdrage bij.
• De overige uitgaven worden door de gemeente en provincie gedeeld.

Gemeentelijke bijdrage en overige

De gemeentelijke bijdrage bestaat uit een specifieke uitkering voor de groeiopgave van Almere via het Gemeentefonds. Dit is € 8,9 miljoen in 2022. Tevens worden de revolverende middelen weer ingebracht in het fonds. Daarbij gaat het in totaal om € 34.000. De revolverende middelen betreffen terugbetalingen van de € 300.000 procesgeld Oosterwold die is voorgefinancierd vanuit het FVA.

Provinciale bijdrage

Vanaf 2021 draagt de provincie jaarlijks € 6,7 miljoen bij.

Rijks bijdrage

De rijksbijdrage bestaat uit de gerealiseerde opbrengst bij verkoop van rijksgrond in Almere Oosterwold (7.000 kavels) en, op termijn, Almere Pampus (8.000 woningen). Van de in 2020 verkochte gronden wordt de opbrengst in 2022 ingebracht in het Fonds Verstedelijking Almere. Dit betreft een bedrag van
€ 18,5 miljoen.

De programmaorganisatie Almere 2.0 is ondergebracht bij de gemeente Almere. De hiermee samenhangende kosten worden gefinancierd uit de gemeentelijke bijdrage aan het fonds. Het budget voor deze proceskosten in 2021 bedraagt € 1,2 miljoen.

In 2020 is een gedragen en samenhangende visie voor de Oostflank van de MRA opgesteld: Perspectief Oostflank Metropoolregio Amsterdam (MRA) ‘klaar voor de toekomst’. Het Perspectief Oostflank MRA beantwoordt de actuele opgaven van stad en regio, zodat deze regio zich op een gezonde manier kan blijven door ontwikkelen. In 2021 is deze visie geconcretiseerd en vertaald naar de stad Almere in het perspectief ‘Almere, stad met toekomst’. Waarbij er veel aandacht is voor de stad die er al is, maar ook voor nieuwe gebieden als Pampus.

Op basis van de perspectieven ‘Oostflank MRA, klaar voor de toekomst’ en ‘Almere, stad met toekomst’ wordt in 2021 gewerkt aan een Uitvoeringsagenda Almere 2.0. Hierin worden voor de komende 10 jaar afspraken en acties vastgelegd over de wijze waarop de perspectieven dichterbij worden gebracht.

Voor 2022 wordt een bijdrage van € 3,2 miljoen gevraagd om invulling te kunnen geven aan afspraken in de Uitvoeringsagenda Almere 2.0. De te maken kosten behelzen zowel ambtelijke inzet als het uitvoeren van onderzoeken en nadere uitwerking van de opgaven.

Mijlpalen 2022

• Versterken onderwijs: uitgewerkt programma voor sterk onderwijs, met als hoofdonderwerpen:
  • Gelijke kansen voor iedereen door hoogwaardig onderwijs (PO, VO, MBO)
  • Een leven lang toegerust voor de arbeidsmarkt: investeren in de aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt en LLO (mbo en hbo)
  • Hoger onderwijs en onderzoek: een sterke triple helix kennisinfrastructuur voor economische en maatschappelijke ontwikkeling (hbo en wo)

Deze uitwerking wordt in nauwe samenwerking met de programmalijn leer- en werkomgeving gemaakt.

• Werkagenda Pampus opstellen, voorbereiding planvorming
• Planontwikkeling Almere Centrum (in nauwe afstemming met programmalijn hart van de stad)
• Plan van aanpak preventieve wijkaanpak
• Inzet stadsloods Almere voor economische ontwikkeling
• Versterken triple helix voor economische ontwikkeling
• Ondersteuning uitwerking duurzaamheid
• Start MIRT-verkenning Amsterdam Bay Area (afhankelijk van besluit BO MIRT in het najaar van 2021)
• Plan van aanpak AlmereLAB

De werkzaamheden binnen de programmalijnen omvatten meer dan alleen de sleutelprojecten. Om die reden is € 0,25 miljoen voor programmasturing voor de sleutelprojecten 1 tot en met 4 en 6 gereserveerd. De kosten betreffen personeelskosten van een programmamanager, programmasecretaris, communicatieadviseur en programmamedewerker. Daarnaast worden onderzoekskosten en advieskosten gemaakt die nodig zijn voor de totale programmalijn.

Binnen de groeiopgave van Almere neemt Oosterwold een bijzondere plaats in. Het betreft een volledig nieuwe vorm van gebiedsontwikkeling. Voor de ontwikkeling van het gebied is een gebiedsorganisatie namens meerdere overheden ingericht. Nu er tegelijkertijd volop gekocht, gewoond en gebouwd wordt, doet zich echter een steeds groter aantal vraagstukken voor dat niet goed kan worden belegd. Het valt buiten de scope van de gebiedsorganisatie Oosterwold. En het is niet oplosbaar binnen de reguliere processen van de gemeente. De gemeente heeft daarom in 2018 een taskforce Oosterwold in het leven geroepen. In eerste instantie om de knelpunten op te lossen, maar vooral ook om de vertaalslag naar reguliere processen van de gemeente vorm te geven. Dit levert al enkele jaren problemen op in de bedrijfsvoering van de gemeente Almere. De verwachting is dat deze taskforce na 2020 nog tenminste 2 jaar actief zal moeten zijn. Voor 2022 is € 145.000 gereserveerd.