Ambitie

Als dicht bij huis of op het werk criminaliteit en/of overlast plaatsvindt, raakt dat mensen direct, is de impact vaak groot en kan dat leiden tot een gevoel van onveiligheid. Een overheid die op dit soort momenten adequaat handelt en persoonlijk en transparant communiceert, wekt vertrouwen en levert een bijdrage aan het vergroten van het veiligheidsgevoel. Daarom heeft de aanpak van de high impact crimes samen met onze partners in de veiligheidsketen blijvende prioriteit. Via een informatiegestuurde aanpak richten wij ons met name op preventie, repressie en nazorg. In 2021 hebben de coronamaatregelen geleid tot een significante daling van woninginbraken, straatroven, overvallen en vandalisme. Nu de samenleving weer op gang komt, blijven wij alert op de ontwikkelingen van deze delicten. Wij blijven daarom inzetten op samenwerking met onze partners op het gebied van high impact crimes, zorg & veiligheid en schoolveiligheid. De uitvoering van de maatwerkgerichte aanpak uit de notitie ‘trends en ontwikkelingen jeugdcriminaliteit in Almere’ zetten wij voort. Daarnaast blijven wij ondernemers, inwoners en bezoekers voorlichten hoe zij kunnen voorkomen slachtoffer te worden. We doen een beroep op burgers om verdachte situaties (sneller) te melden. Zo worden bewustwording en weerbaarheid gestimuleerd. Ook de veiligheid rond het betaald voetbal van Almere City FC willen wij waarborgen en geleidelijk vraagt dat meer voorbereiding en capaciteitsinzet van ons en van de politie.

De toename van cybercrime laat een blijvend stijgende lijn zien. Steeds meer mensen worden slachtoffer van een vorm van digitale criminaliteit. Het gaat hierbij onder meer om fraude en bedrog met onlinehandel en betaalfraude. Zoals bijvoorbeeld het digitaal afhandig maken van gegevens waardoor mensen vervolgens worden opgelicht  (phishing). Dit is een gevolg van de steeds verdergaande digitalisering. Deze biedt mensen veel voordelen, maar er wordt in het algemeen nog onvoldoende nagedacht over de risico’s en kwetsbaarheden en het nemen van beschermende maatregelen. Waar het fysieke huis doorgaans goed wordt beveiligd, blijven ramen en deuren in het digitale huis nog te vaak openstaan. De toename van deze vorm van criminaliteit is een zorgpunt. Het vergroten van de weerbaarheid van burgers op dit gebied, om te voorkomen dat zij slachtoffer worden van digitale criminaliteit, is daarom een belangrijk speerpunt. Wij hebben het programma cyber24 geïmplementeerd in het onderwijs en jongerenwerk. Met onze deelname aan het landelijke consortium cyberweerbaarheid onderzoeken en verzamelen wij werkzame interventies om de bewustwording over cyberweerbaarheid onder jongeren, ouderen en het  MKB te vergroten. Daarnaast nemen wij deel aan landelijke communicatiecampagnes die digitale criminaliteit onder de aandacht brengen.

Een daling van de jeugd-, drugs- en drankoverlast op straat is een doel waaraan wij werken. De inzet van gemeentelijk toezicht en handhaving en de politie, de maatregelen van het jeugdinterventieteam en de samenwerking met zorgpartners voor personen met verward gedrag zijn hierbij belangrijke schakels. Hierbij is de beperkte politiecapaciteit, die sinds 2012 niet meer is aangepast, een zorgpunt.

Er is een verschuiving gaande van zichtbare criminaliteit naar onzichtbare en ondermijnende criminaliteit. Het gaat hierbij om criminele netwerken, zoals illegale henneptelers of mensenhandelaren, die misbruik maken van bestaande, maatschappelijke structuren. Door bijvoorbeeld drugsgeld wit te wassen, te frauderen met vergunningen, of buurtbewoners onder druk te zetten om criminele activiteiten te ondersteunen. Wij onderkennen dat de vele voordelen die Almere biedt (centraal gelegen, goede infrastructuur en veel ruimte) ook ondermijnende criminaliteit kan aantrekken. Wij investeren daarom in preventie door het vergroten van bewustwording en weerbaarheid bij burgers, ondernemers en binnen de gemeentelijke organisatie. Daarnaast werken wij in de repressieve aanpak samen met partners als het Regionaal Informatie- en Expertisecentrum (RIEC), de politie en het Openbaar Ministerie (OM) in het creëren van een klimaat waar voor ondermijnende criminaliteit geen ruimte is. Onze rol daarbinnen is het aanpakken van de verwevenheid tussen de onder- en de bovenwereld met bestuurlijke maatregelen. Deze bestuurlijke aanpak door de gemeente is daarbij aanvullend op de strafrechtelijke en fiscale aanpak die de andere partners kunnen inzetten. Al met al proberen wij de forse ambities op deze wijdverbreide problematiek waar te maken met een bescheiden capaciteit.

Met het besluit van de raad op 2 juli 2020 is deelname van Almere aan het landelijke experiment gesloten coffeeshopketen definitief geworden. De voorbereidingsfase voor het experiment is in gang gezet en loopt door tot aan de experimenteerfase. De voorbereiding van het experiment kost echter meer tijd dan vooraf gedacht daarom start de experimenteerfase naar verwachting in 2022. Aangezien de regie op het experiment in handen is van het Rijk zijn wij gebonden aan een landelijke tijdlijn.

Een goede verbinding tussen zorg en veiligheid is van belang ter voorkoming of verergering van onder andere jeugdcriminaliteit, radicalisering, (woon)overlast, -huiselijk geweld en kindermishandeling. Hoewel de eerste helft van 2021 een daling laat zien van de jeugdoverlast en jeugdcriminaliteit blijven wij zorgen houden over de trend van het toegenomen wapenbezit en wapengebruik door jongeren. Zowel daders als slachtoffers zijn veelal minderjarig. Sociale media spelen een belangrijke rol in de jongerencultuur. Bijvoorbeeld voor het delen van (drill)videoclips waarbij (steek)wapens worden getoond. Dit lijkt bij te dragen aan het normaliseren van wapenbezit. Het is van belang om signalen goed te blijven duiden en te blijven werken aan het opbouwen van een goede informatiepositie van de professionals rondom de jongeren, zodat interventies zo optimaal mogelijk kunnen worden ingezet. Wij zoeken hierbij ook actief het onderwijs op, want het onderwijs heeft een prominente rol bij het tijdig signaleren van maatschappelijke trends en ontwikkelingen op het gebied van zorg en veiligheid. Daarom werken wij continu aan het netwerk met onze partners, zodat kennis en structuren om elkaar snel te vinden beschikbaar zijn. Ook bieden wij trainingen aan professionals aan om de deskundigheid op het gebied van radicalisering, het herkennen van links- en rechtsextremisme, dieren-extremisme en potentieel gewelddadige eenlingen verder te bevorderen. Dit om professionals in staat te stellen om radicalisering te herkennen en handvatten te geven voor het omgaan met polarisatie. Met als doel het vergroten van de weerbaarheid bij jongeren en hun omgeving tegen invloeden van het radicaal gedachtengoed.

Het voorkomen dat woonoverlast ontstaat of verergert en het integraal en effectief ingrijpen bij meldingen van woonoverlast staat hoog op de agenda. Om dit te bereiken zetten wij buurtbemiddeling en burgerparticipatie in, bijvoorbeeld in de vorm van de pilot met buurtambassadeurs. Daarnaast zetten wij de integrale aanpak van woonoverlast in de volle
breedte door; van overlast van personen met verward gedrag tot ernstige burenconflicten.

De gemeente heeft een belangrijke verantwoordelijkheid als het gaat om de veiligheid
van haar inwoners, ook op het gebied van brandweerzorg, rampenbestrijding en crisisbeheersing.
De gemeente Almere is zowel opdrachtgever als partner voor de Veiligheidsregio Flevoland. De colleges van burgemeester en wethouders van de gemeenten die behoren tot de regio Flevoland, hebben conform de vereisten uit de Wet veiligheidsregio’s een gemeenschappelijke regeling “Veiligheidsregio Flevoland”. Hiermee zijn de gemeenten gezamenlijk opdrachtgever voor deze veiligheidsregio. Daarnaast is de gemeente partner als het gaat om brandpreventieadvies, het uitvoeren van de gemeentelijke taken bij een ramp of crisis (piketorganisatie) en eigenaar van de brandweerkazernes.

In 2020 en 2021 heeft de bestrijding van het coronavirus veel van de veiligheidsregio en de gemeente Almere gevraagd. De onzekerheid van het verdere verloop van de crisis maakt het lastig om te voorspellen wat er nog aan inzet van ons als lokale overheid nodig zal zijn.

Tegelijkertijd staat de ontwikkeling van de Veiligheidsregio Flevoland niet stil. De aanbevelingen uit de kwaliteitsmeting en benchmark worden verder geïmplementeerd om de paraatheid en slagkracht van de veiligheidsregio in de toekomst kunnen blijven garanderen. Hiertoe wordt onder andere geïnvesteerd in het doorvoeren van nieuwe eisen op het gebied van vakbekwaamheid en arbeidshygiëne, het aanpassen aan een groter verloop onder vrijwilligers en het investeren in de nodige ICT systemen.  

In 2022 vindt de Floriade plaats, een bijzonder evenement dat vraagt om een goede voorbereiding en afstemming met alle partners om de veiligheid van de vele internationale bezoekers, bezoek van hoogwaardigheidsbekleders en de extra (avond)evenementen te kunnen waarborgen. Met Floriade BV en hulpdiensten wordt hieraan gezamenlijk vormgegeven, voorafgaand aan en tijdens de Floriade.